Diidxazá nga / Por Víctor Fuentes

Diidxazá nga

Por Víctor Fuentes

 

Diidxazá nga

Xcuidi gudxite guendabe’ñe’ ne gudome laa.

Ti xumbe ruuna xtubilucha ruaa guiigu’.

Diidxazá nga

Gunaa qui gapa laya canaba guna ruaa yu’du’.

Ti chagoola caguu ndaaya ique chupa muxe’.

Diidxazá nga

Gubeedxe cayo gubidxa nuzaani xquidxi.

Beeu gucabiidi guriaa nisado’.

Diidxazá nga

Ti bi’cu yooxho cayuni biisi.

Ti xudxi cuxhi yanni xheela’.

Diidxazá nga

Ti cheguiiña telayú.

Ti mistu cuzaa xhuga ladxido’lo.

Diidxazá nga

Cadxi guie’gundani lu guichi.

Ti ba’du’ biaaxa ti gunni diidxaguie’.

Diidxazá nga

Ti bazeendu’ gule lu yaga bioongo.

Ti chumpirunisa bipapane diidxa’ zitu.

Diidxazá nga

Bigu bichia xu neca zacaa nuaa saa.

Ti gunaa riguite tu cazi’ dxiña lu.

Diidxazá nga

Biguidi yenda xaiba’ ne biruugu xtoo.

Na Telesfora cusi xana tanguyú.

Diidxazá nga

Chupa xhiga naca xaique guidxi.

Ti nguiiu’ runni dxiiña guaxhinni.

Diidxazá nga

Ti bizuudi gunezadxaacha jñiaabida lu.

Binnigoola curú ndaani guixhe.

Diidxazá nga

Gunaa gubeedxe ruunda’ xyuuba xtobi.

Nguiiu cacheza gui’chi bicaa López Chiñas.

Diidxazá nga

Ti ba’du’ bianane saa xti Pancho Tina.

Gunaa bicaa daa xa’na’ xiiñi’.

Diidxazá nga

Mañi ripapa ruza’ lidxi.

Ti bigose ruti xiiñi’.

Dxiidxazá nga

Xyuuba guiraxixe ni nadxii laa.

Saa gulenee guidxi layú.

Diidxazá nga

Gueu’ bupu ne ca iquelu nisadxiiña rutoo dxu’.

Gueta zuquii canda’naxhi “Milpa real”

Diidxazá nga

La’pa’ bisa’bi ti badudxaapa.

Guixhe gurezagasi ragudocabe bixidu’ ruaalu’.

Diidxazá nga

Bidaani cadiba gacu’ ti guada’

Guie’ cazee, guidxa guiña biini nabeza zitu.

Diidxazá nga

Nou’ “Coopel”cqui rusisiaasi naa.

Gucaa gasilu’ zapa’ nde’ lu ti dudu de chií ne chonna.

Zapoteco es

Un niño que juega al lagarto y se lo traga.

Una garza solitaria que llora en la ribera del río.

Zapoteco es

Una mujer desdentaba que pide limosnas en la iglesia.

Un padrino que bendice a unos muxe’.

Zapoteco es

Un presidente que se come el sol que debía iluminar su pueblo.

La luna manchada en el mar.

Zapoteco es

Un perro viejo aullando lastimeramente.

Un borracho que ahorca a su pareja.

Zapoteco es

Un molito en la madrugada.

Un gato que nos araña el alma.

Zapoteca es

Un poco de flores que nacen sobre espinas.

Una niña que le pagan para escribir poesía.

Zapoteco es

Un endemoniado parido por el pochote.

Una libélula que voló con el zapoteco.

Zapoteco es

Tortuga mutilada por el sismo y aun así  carga la fiesta.

Una vendedora de dulces que engatusa a su cliente.

Zapoteco es

Un papalote que toca el cielo y se le desprende el mecate.

Na Telesfora haciendo parir a tanguyú.

Zapoteco es

Dos chachalacas que gobiernan a su pueblo.

Una nguiiu’ que trasnocha en el trabajo.

Zapoteco es

Una enagua orinada por la abuela.

Un anciano asmático en su hamaca.

Zapoteco es

Una artista que le canta a los dolores ajenos.

Un hombre que destruye los libros de López Chiñas.

Zapoteco es

Un niño que heredó la música de Pancho Tina.

Una mujer que corre a su heredero.

Zapoteco es

Pájaro que construye su nido.

Un zanate que mata a su hijo.

Zapoteco es

El dolor de quienes lo aman.

La alegría que engendra la tierra.

Zapoteco es

Beber bupu y pensar en “Italian coffee”.

Unas memelas que huelen a “Milpa real”.

Zapoteco es

Guirnaldas que las muchachas botan.

Hamaca rota por un beso reciente.

Zapoteco es

Un huipil bordándose para una fuereña.

Flores bordadas, para el baúl de una extranjera.

Zapoteco es

Cuando dices “Coopel” no me deja dormir.

Tu escribes cuidaré mi vagina en tu “iPhon 13”.

Deja una respuesta

Tu dirección de correo electrónico no será publicada. Los campos obligatorios están marcados con *